W jakich przypadkach zleca się wykonanie prób wątrobowych?
Próby wątrobowe mają na celu zweryfikowanie sprawności działania wątroby. Należy je wykonywać co pół roku, w przypadku stosowania antykoncepcji hormonalnej, ale nie tylko. Sprawdź, w jakich pozostałych przypadkach zleca się wykonanie prób wątrobowych, jak przygotować się do badania i jak interpretować wyniki.
Czym są próby wątrobowe i kiedy się je zleca?
Próby wątrobowe polegają na oznaczeniu aminotransferazy asparaginianowej (AspAT, AST), aminotransferazy alaninowej (AlAT, ALT) oraz stężenia bilirubiny. Enzymy te zwiększają swoją aktywność we krwi w przypadku uszkodzenia wątroby, tym jest wyższa aktywność tych enzymów we krwi, wynikające na przykład z przewlekłego zapalenia wątroby, jej stłuszczenia, zaburzeń gospodarki tłuszczowej, cukrzycy, zażywania niektórych leków czy długotrwałego stosowania antykoncepcji hormonalnej. Inne wskazania do wykonania prób wątrobowych to:
- ogólne osłabienie i zmęczenie,
- brak apetytu towarzysząca mu utrata masy ciała,
- wzdęcia, nudności, wymioty i biegunki,
- spadek libido, zaburzenia miesiączkowania,
Próby wątrobowe pomogą rozpoznać ostre i przewlekłe choroby wątroby.
Jak interpretować wyniki prób wątrobowych?
Podwyższone enzymy wątrobowe świadczą o różnych schorzeniach wątroby. Podwyższony ALAT wskazuje na przewlekłe lub ostre zapalenie narządu, mononukleozę lub żółtaczkę mechaniczną, podwyższony AspAT na marskość lub zapalenie wątroby. Zbyt wysoki enzym GGTP świadczy z kolei o niedrożności dróg żółciowych, a LDH o zapaleniu płuc, nowotworze, anemii lub stanie pozawałowym. Warto zaznaczyć, że zbyt wysoki ALAT świadczyć może również chorobach, niezwiązanych z wątrobą, takich jak zapalenie mięśni czy zatrucie. Wiąże się on również ze stosowaniem leków obniżających cholesterol oraz leków psychotropowych. Podwyższony ALAT to także skutek intensywnych treningów.
Próby wątrobowe należy wykonać na czczo, a dzień przed badaniem unikać spożywania tłustych potraw, czekolady, a także picia alkoholu i kawy oraz czekolady.
