Suche oko – przyczyny, objawy, leczenie
Zespół suchego oka ZSO to ogólnie przyjęta nazwa zaburzeń powierzchni oka. Są to schorzenia przewlekłe, które najczęściej objawiają się w postaci uczucia piasku pod oczami lub po prostu suchości oczu. Może im również towarzyszyć pieczenie, zaczerwienienie oczu, a czasami nawet nadmierne łzawienie. W tym ostatnim przypadku mówi się o tzw. płaczącym suchym oku. Dokładne objawy i stopień ich nasilenia mogą być różne, w zależności od indywidualnej wrażliwości pacjenta.
Jakie mogą być przyczyny suchego oka?
Istnieje wiele przyczyn i czynników ryzyka, które mogą wpływać na powstanie zespołu suchego oka. Pierwszym czynnikiem jest wiek. Po ukończeniu 40 lat u pacjentów naturalnie zmniejsza się wydzielanie łez. U kobiet powstanie suchego oka może być też spowodowane zmianami hormonalnymi, do których dochodzi w organizmie w trakcie menopauzy lub na skutek stosowania antykoncepcji hormonalnej. ZSO często powstaje także na skutek codziennego przebywania w pomieszczeniach z klimatyzacją. Takim problemom sprzyja także zanieczyszczone powietrze, długotrwała praca przy komputerze i noszenie soczewek kontaktowych. Inną przyczyną ZSO mogą być też niektóre choroby ogólnoustrojowe. Do powstania objawów suchego oka może dochodzić np. w przebiegu cukrzycy, schorzeń reumatycznych, schorzeń tarczycy, kolagenozy lub na skutek leczenia nowotworów.
Jakie są główne objawy zespołu suchego oka?
U zdrowego człowieka z prawidłowo funkcjonującymi oczami łzawienie pełni rolę w nawilżaniu gałki ocznej i w oczyszczaniu jej z przedostającego się do nich kurzu i z bakterii. Filtr łzowy ma także wpływ na to, czy wyraźnie widzimy. Po powstaniu zespołu suchego oka pacjenci narzekają m.in. na podrażnienie oczu, światłowstręt, swędzenie oraz uczucie zmęczenia i ciężkości powiek. Często pojawiają się również objawy, które polegają na czasowym widzeniu jak przez mgłę. Ze względu na to, że w nocy produkowanych jest jeszcze mniej łez, często dolegliwości nasilają się w nocy i po przebudzeniu. Mogą też dokuczać pacjentom w trakcie pracy w klimatyzowanych pomieszczeniach, podczas długotrwałego wpatrywania się w ekran komputera.
Leczenie suchego oka
Rozpoczęcie leczenia zespołu suchego oka wymaga najpierw zgłoszenia się na konsultację okulistyczną. Można też oczywiście stosować kupione w aptece krople do oczu, czyli tzw. sztuczne łzy, ale nie zawsze musi to przynieść długotrwały efekt. W gabinecie okulistycznym lekarz, zanim przepisze pacjentowi odpowiednie leki, może wykonać testy, które ułatwią postawienie właściwej diagnozy i dobranie właściwych sposobów leczenia. W diagnostyce problemów z suchym okiem wykonywane są przede wszystkim:
- Test jakości łez – badanie, które pozwala stwierdzić, jak długo łza pozostaje na powierzchni oka. Pacjent w trakcie wykonywania testu siada przed biomikroskopem. Okulista wpuszcza w oko kroplę specjalnego barwnika, oświetla je i sprawdza, ile filtru barwnego zostało zmyte w trakcie mrugnięcia.
- Test Schirmera – pozwala określić, ile łez produkuje oko w ciągu 5 minut. W trakcie badania okulista umieszcza pod dolnymi powiekami oczu paseczki bibuły, na których znajduje się podziałka, która pozwala określić, ile łez zostało wytworzonych w ciągu 5 minut.
